Uit Strategisch Plan 2016-2020:
In 2020 heeft STM een bijzonder museaal en educatief aanbod waarbij beleven, ervaren, delen en koesteren de uitgangspunten vormen. Alle locaties vernieuwen voortdurend om herhaalbezoek interessant te maken. Bij alle vernieuwingen (van collecties, museaal aanbod, activiteiten) staat de beleving voorop, wordt rekening gehouden met de kernwaarden en wordt gekeken hoe nieuwe initiatieven bijdragen aan delen (selfiespots) en uiteindelijk koesteren (impactmetingen).
We realiseren dit door onze collecties kwalitatief op peil te houden en door een mooi aanbod aan andere activiteiten. We meten dit voor Ecomare en Museum Kaap Skil door middel van continu bezoekersonderzoek dat in 2016 opgezet is.
De collectie van Stichting Texels Museum wordt regelmatig uitgebreid, soms met zeer bijzondere stukken. Voor Museum Kaap Skil is in 2019 een bijzonder gegraveerd glas van een Texelse loodsman uit circa 1730 aangekocht. Tevens een scheepsmodel van een statenjacht.
Een greep uit andere toevoegingen aan de collectie:
Collectie De Wolf
In 2019 is gewerkt aan het registreren van de schelpencollectie van Piet de Wolf. Begin 2019 ontving Ecomare hiervan een tweede gedeelte. Met deze fraaie toevoeging is het aantal collectiestukken met enkele duizenden toegenomen.
In juli 2019 spoelde op het strand van Texel een dode dwergvinvis aan. Een bijzonder exemplaar, omdat het dier een vergroeiing (scoliose) van de wervelkolom had. Het skelet is toegevoegd aan de collectie van Ecomare. Nadat het is geprepareerd hopen we het in de toekomst te kunnen tentoonstellen.
In het Strategisch Plan komt aan de orde dat vernieuwen van cruciaal belang is om (herhaal)bezoekers te trekken. In 2019 zijn er diverse tijdelijke tentoonstellingen geopend bij Museum Kaap Skil, Ecomare en de Oudheidkamer.
Ecomare: zeehondenopvang
In totaal werden 85 zeehonden opgehaald van opvanggebied Texel. Dit waren 69 gewone zeehonden en 26 grijze zeehonden. In oktober werden we verrast met een melding van een ‘witje’ bij De Krassekeet. Dit bleek een albino gewone zeehond te zijn. Deze zeehond had een pittige longworminfectie, maar is na een moeizame start goed hersteld en begin 2020 met zender weer uitgezet.
Ecomare: vogelopvang en opvang andere dieren
In totaal werden 418 vogels en kleine zoogdieren opgevangen. Waarvan 309 zeevogels en 57 verzwakte zeekoeten tijdens de wreck van januari t/m maart. Eind maart zijn er tien met olie besmeurde zeekoeten binnengekomen. Hiervan hebben we er vijf zelf behandeld en vijf zijn naar de Fugelhelling overgebracht.
Ecomare: de vaste levende collectie
In april 2019 zijn drie gewone zeehonden overgekomen vanuit de dierentuin in Odense. Het zijn twee vrouwtjes van 13 jaar en een mannetje van 5 jaar oud. De Deense dierentuin wilde hun verblijf verbouwen voor de zeeleeuwen en zocht een nieuw onderkomen voor de zeehonden. Ecomare was bereid de dieren op te nemen. In 2019 zijn twee oude zeehonden uit de vaste groep overleden: grijze zeehond Bram en gewone zeehond Serena.
De Deense zeehonden arriveren bij Ecomare
Ecomare heeft – vanwege aanpassingen in de tentoonstellingen – afscheid genomen van de mieren. Deze zijn uitgezet in de oorspronkelijke leefomgeving.
Satelliet-tentoonstelling op de Waddenhaven
Samen met Stichting Waddenhaven Texel heeft STM de mini-tentoonstelling ‘Opgevist, aangespoeld of opgedoken’ gerealiseerd. Deze samenwerking past goed bij het museumnetwerk van STM en zorgt voor meer zichtbaarheid op het eiland. Het kan een voorbeeld zijn voor toekomstige vergelijkbare samenwerkingen.
Museum Kaap Skil: Pronkbeker
Het tentoonstellen van een hoogwaardig museaal object zoals de vergulde pronkbeker was een eerste test voor STM. We zijn hierin goed geslaagd, met een speciaal ontworpen vitrine en een zeer succesvolle tentoonstelling die hoog gewaardeerd werd door het publiek. In deze tentoonstelling was duidelijk een educatieve laag toegevoegd; een werkwijze die bij alle nieuwe tentoonstellingen zal worden toegepast.
Oudheidkamer: Dokters op Texel
De succesvolste tentoonstelling in de Oudheidkamer van de afgelopen jaren. Gemaakt samen met de vrijwilligers van de Oudheidkamer, met medewerking van vele Texelse (oud-) huisartsen en de lokale samenleving. De oral history, het persoonlijke verhaal, heeft in deze tentoonstelling een duidelijke plaats.
Ecomare en Museum Kaap Skil: Science Encounters Art
Binnen dit culturele project is zowel bij Ecomare als bij Museum Kaap Skil een tentoonstelling neergezet.
De kunst was om inhoudelijk complexe materie toegankelijk te maken voor een groot publiek. In samenwerking met de wetenschapper zelf. In de tentoonstelling Biofilm bij Ecomare staat de schoonheid van de micro-organismen in het wad centraal, en de essentiële rol van deze organismen voor al het leven op het wad. Deze tentoonstelling vormt de overbrugging naar de grote tentoonstelling Wonderlijk Wad, die in 2020 opent bij Ecomare. In Museum Kaap Skil was de tentoonstelling Van wier naar waar te zien; een bijzondere samenwerking tussen de wetenschap en twee kunstenaars.
Museum Kaap Skil: Schip in zicht
Deze tentoonstelling opende in december 2019 en is te beschrijven als aanloop naar de nieuwe manier van tentoonstellingen maken voor STM. Het toevoegen van een educatieve laag, om een zeer brede doelgroep te activeren om informatie over te nemen, is in deze tentoonstelling overal doorgevoerd. De nieuwe achterwandfilm bij de maquette geeft een zo realistisch mogelijke weergave van de Reede van Texel in de 17e eeuw.
Vooruitblik 2020 Ecomare: Wonderlijk Wad
In 2019 gingen veel inspanningen naar het voorbereiden van de nieuwe grote tentoonstelling ‘Wonderlijk Wad’ die in 2020 bij Ecomare zal worden gebouwd. Ook deze tentoonstelling zal een zeer duidelijke educatieve laag krijgen. Het team heeft gewerkt aan de inhoud, aan interactieve spellen en diverse educatieve overdrachtsvormen.
Vooruitblik Museum Kaap Skil: thuishaven voor de Palmhoutwrakcollectie
Museum Kaap Skil wil in de nabije toekomst de Palmhoutwrakcollectie permanent en veilig tentoonstellen. Hiervoor wordt nauw samengewerkt met de Provincie Noord-Holland, eigenaar van deze collectie die internationaal bekend werd vanwege de opgedoken zijden 17e-eeuwse jurk. Dankzij een bijdrage van Stichting Toeristisch Investeringsfonds Texel (STIFTexel) kon in 2019 een voorproefje worden genomen op de uiteindelijke tentoonstelling, met het tentoonstellen van een unieke pronkbeker uit hetzelfde scheepswrak. Mede dankzij deze bijdrage is nu ook het masterplan afgerond.
Het toeristisch investeringsfonds STIFTexel levert een bijdrage aan de toekomstplannen van Museum Kaap Skil
Tijdens de Texelse Archeologiedag op zaterdag 12 oktober werd het eerste exemplaar van het bidbook van Museum Kaap Skil overhandigd aan wethouder Jaap Vlaming en leden van Duikclub Texel. Ze ontvingen het boek getiteld ‘Texel en de wereldzeeën. Museum Kaap Skil vernieuwt’ uit handen van museummanager Corina Hordijk. Het is de aftrap van een fondsenwervingscampagne van het museum voor de huisvesting van de Palmhoutwrak-collectie.
Museummanager Corina Hordijk overhandigt het eerste exemplaar van het bidbook aan wethouder Jaap Vlaming en leden van Duikclub Texel
Tegelijkertijd heeft STM in samenwerking met wetenschappers onderzoek gedaan naar de vereiste omstandigheden om de kwetsbare textielvondsten tentoon te kunnen stellen. Hierbij waren onder meer de Universiteit van Amsterdam, de Rijksdienst Cultuur, TU Delft en de Design Academy Eindhoven betrokken. Ook is contact gelegd met deskundigen in het Vasa-museum in Stockholm tijdens een bijzonder leerzaam bezoek aan dit Zweedse museum rond een historisch scheepswrak.
Excursies: aantal (buiten)programma’s (scholen/toeristen)
Toeristenprogramma’s Ecomare: kleine daling
In 2019 zijn er iets minder toeristenprogramma’s verzorgd dan het jaar ervoor. Door werkzaamheden aan de dijk was een belangrijke locatie voor de wadprogramma’s van Ecomare het hele jaar niet bereikbaar. Er is zo veel mogelijk uitgeweken naar een alternatieve locatie. Er konden dus minder programma’s plaatsvinden.
Daling scholenprogramma’s
Bij de scholen zien we al jaren een teruggang. Dit komt niet alleen doordat er minder leerlingen zijn, maar ook omdat de gelden voor schoolreisjes zijn afgenomen. In 2019 namen opnieuw duidelijk minder Nederlandse scholen een buitenprogramma van Ecomare af. Sluiting van een van de locaties voor wadprogramma’s speelt hierin mee. Er kwamen wel ongeveer even veel schoolgroepen naar Ecomare als in de jaren ervoor. Het aantal introducties op museumbezoek blijft op niveau.
De fototentoonstelling ‘Kinderen uit de Gouden Eeuw’ gemaakt door kinderen van de Fonteinschool
Texelse scholen
STM biedt jaarlijks een educatief programma aan voor de Texelse scholieren. Dit kan in alle musea, zowel binnen als buiten. In 2019 ontvingen alle scholen op Texel een nieuw vormgegeven overzicht van het aanbod bij STM. Nieuw in het aanbod was een programma rondom plastic soep. Lange tijd kozen de Texelse scholen voornamelijk voor programma’s van Ecomare en af en toe de Oudheidkamer. Door meer aanbod bij Museum Kaap Skil weten de Texelse scholen dit ook beter te vinden. Er staat in februari 2020 bijvoorbeeld een bezoek gepland voor ca. 100 leerlingen uit de groepen 1 en 2, waaraan de vrijwilligers op het buitenterrein zullen meewerken.
Een bijzondere samenwerking tussen groep 5/6 van de Fonteinschool in Den Burg en Museum Kaap Skil heeft geleid tot een fraaie fototentoonstelling in het museum. De kinderen hebben zich voor de foto’s laten inspireren door schilderijen uit de zeventiende eeuw. De tentoonstelling was vanaf november 2019 te zien.
Educatie Museum Kaap Skil
Museum Kaap Skil heeft een divers aanbod aan educatieve activiteiten, zoals een juttersverhaal, een verhaal bij de maquette van de Reede van Texel of de scheepskist van een jongen die meevoer op een VOC-schip. In 2019 werden 334 van deze educatieve activiteiten verzorgd voor de bezoekers. Daarnaast kunnen (school)groepen het programma ‘Help de conservator’ boeken, of een rondleiding over fort De Schans. In 2019 is het educatief aanbod verder verbeterd, is samengewerkt met andere aanbieders en actiever doorverwezen vanuit Ecomare. Boekingen worden centraal verwerkt in het boekingsprogramma Recras, waardoor beter kan worden doorverwezen en de resultaten beter bijgehouden.
Raak Stimuleringsprijs
Museum Kaap Skil werd in 2019 door een vakjury genomineerd voor de RAAK Stimuleringsprijs 2019. Deze landelijke prijs is speciaal bedoeld om museumcollecties toegankelijker te maken voor blinden en slechtzienden. Museum Kaap Skil is tot de finale doorgedrongen met het project een aantal unieke onderwaterschatten uit eeuwenoude scheepswrakken tastbaar en verbeeldend te vertalen naar de wereld van mensen met een visuele beperking.
Nieuwe programma’s
Bij Museum Kaap Skil is het aanbod voor scholen uitgebreid met het programma ‘Levend straatje’: op het buitenterrein, in de huisjes en in de molen worden verschillende ambachten getoond en verhalen verteld. Bij dit programma werken de educatief medewerkers samen met de vrijwilligers van het museum. [beeld MKS huisjes/nettenboeter]
Ecomare kende in 2019 een educatief programma op locatie, dat werd aangeboden bij StayOkay in Den Burg.
Ecomare: museumactiviteiten
De activiteiten in het museum bestaan uit de strandvondstenkar, het zeelaboratorium, bottenshow en een walvispraatje of walviskist. De suppoosten verzorgden in 2019 in totaal 651 museumactiviteiten. Op diverse momenten opende een kunstenaar een inloopatelier in het restaurant van Ecomare.
De conservatoren van Ecomare verzorgden in 2019 diverse goed bezochte snijsessies. Hierin werden verschillende diersoorten ontleed, waaronder twee bijzondere vondsten: een maanvis en een vos die op het eiland was gevonden.
Ecomare: presentaties
De dierverzorgers gaven ca. 1.800 zeehond-, bruinvis- en aquariumpresentaties, verzorgden rondleidingen achter de schermen en een aantal uitzetacties.
Ecomare: Walvisdag
Op 24 juli vond bij Ecomare de Walvisdag plaats, met vele extra activiteiten. Lezingen van wetenschappers, extra presentaties en knutselactiviteiten. Ook was SOS Dolfijn aanwezig met hun Walvisziekenhuis.
Museum Kaap Skil: museumactiviteiten
In Museum Kaap Skil is een groot aantal vrijwilligers actief die het museum levend maken door het demonstreren van diverse ambachten, het vertellen van verhalen, het maken van muziek of het geven van deskundige uitleg. Ze zorgden samen voor ruim 500 levendige momenten. In samenwerking met enkele creatieve zelfstandigen worden geregeld workshops aangeboden waaraan bezoekers gratis kunnen deelnemen, 73 in totaal. Maar liefst tien varianten werden in 2019 aangeboden, waaronder de workshop ‘Museumdief’: wat vind jij het mooiste object uit het museum?
Museum Kaap Skil: Wierdag
Op 20 augustus organiseerde Museum Kaap Skil samen met S.E.A. een Wierdag. Een dag vol lezingen, verhalen, onthullingen en ontdekkingen van wetenschappers en kunstenaars. Kinderen kunnen een 3D-wierlandschap ontwerpen met speciale 3D tekenpennen in een inloopworkshop van het JeugdFabLab.
Museum Kaap Skil: Extra activiteiten
In februari 2019 vond de tweede Texelse Cultuurnacht plaats in De Waal. Museum Kaap Skil verzorgde een demonstratie scherven plakken. Bezoekers konden meepuzzelen aan borden en schalen.
In het museum werden in 2019 ook weer enkele lezingen georganiseerd, gerelateerd aan de tentoonstellingen. Rondom de SEA-tentoonstelling vond een speciaal zeewierdiner plaats. Daarnaast was er een bijzondere voorstelling gekoppeld aan de tentoonstelling over koraal (in samenwerking met een Texels kunstenaarscollectief). Ook verzorgden onderzoekers van de UvA een lezing over de edelmetalen vondsten uit het Palmhoutwrak.
Oudheidkamer, Museum Kaap Skil en Vuurtoren: Open Monumentendag
Het thema van de Open Monumenten dag was ‘Europa’. De Oudheidkamer verwelkomde tijdens de Open Monumentendag 235 mensen. De vrijwilligers zorgden voor een gastvrij onthaal. Bij Museum Kaap Skil werden 679 bezoekers verwelkomd. De Open Monumentendag op de Vuurtoren was een groot succes. 533 bezoekers hebben de toren beklommen en konden ook het optiek bekijken waar René Vas van het Kustlichtmuseum uit Hoek van Holland uitleg gaf.
Vuurtoren: nacht van de nacht
Op zaterdag 26 oktober, tijdens de Nacht van de nacht, was de Vuurtoren eenmalig ’s avonds laat geopend voor publiek. Een unieke locatie om het donker van Texel te kunnen beleven. Ondanks het slechte weer van die nacht kon de Vuurtoren rekenen op een flink aantal bezoekers.
| 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | |
| Ecomare waardering algemeen | 8,5 | 8,7 | 8,9 | 8,6 |
| Ecomare Net Promotor Score | 51,8 | 50 | 36,6 | |
| Museum Kaap Skil waardering algemeen | 8,6 | 8,8 | – | 8,9 |
| Museum Kaap Skil Net Promotor Score | 61,5 | – | 50,9 | |
| Vuurtoren waardering algemeen | 7,5 | – | 7,8 | |
| Vuurtoren Net Promotor Score | 28,9 |
Bezoekersonderzoek
In 2019 zijn we bij Ecomare en Museum Kaap Skil gestart met het meten van bezoekersbeleving door middel van zuilen. Daarnaast werken we voor Ecomare, Museum Kaap Skil en Vuurtoren Texel met online enquêtes. In 2019 hebben we onderzoek gedaan naar de reden waarom mensen niet naar Ecomare of Museum Kaap Skil gaan. De resultaten uit de verschillende onderzoeken vormen uitgangspunten voor het communicatie- en marketingbeleid. Uit het bezoekersonderzoek blijkt een hoge waardering voor de locaties. Ook worden hierin de reviews op social media meegenomen.
Samenvatting resultaten Moodus – bezoekerszuilen – vanaf mei 2019
| Ecomare | Museum Kaap Skil | |
| Voldeed … aan uw verwachtingen | 3,9 van 5 | 3,9 van 5 |
Samenvatting resultaten onderzoek Totta naar niet-bezoekers – mei 2019
| Ecomare | Museum Kaap Skil | |
| Naamsbekendheid | 90% | 50 % |
| Reden niet-bezoeken | Te kort verblijf of recent nog geweest | Te kort verblijf of recent nog geweest |
Reviews online 2019
| Ecomare | Museum Kaap Skil | Oudheidkamer | Vuurtoren | |
| 4,6 van 5 | 4,7 van 5 | Geen beoordelingen | Geen beoordelingen | |
| Google Reviews | 4,5 van 5 | 4,4 van 5 | 4,4 van 5 | 4,5 van 5 |
| Tripadvisor | 4,5 van 5 | 4,5 van 5 | 4,0 van 5 | 4,0 van 5 |